27 stycznia obchodzimy Dzień Pracownika Publicznych Służb Zatrudnienia. Przy tej okazji warto przybliżyć działalność Powiatowego Urzędu Pracy w Zgierzu, która na przestrzeni dekad była modyfikowana w odpowiedzi na zmieniające się realia społeczno-gospodarcze.
Powiatowy Urząd Pracy w Zgierzu realizuje szeroko rozumiane, ustawowe zadania w zakresie polityki rynku pracy, aktywizując osoby bezrobotne i poszukujące pracy, w tym również osoby z niepełnosprawnościami, w celu zwiększenia ich szans na poprawę swojej sytuacji społeczno-zawodowej. To niejednokrotnie trudna, lecz i satysfakcjonująca, jak podkreślają sami pracownicy PUP w Zgierzu, praca na rzecz społeczeństwa naszego powiatu.
- W codziennej misji służb zatrudnienia bardzo ważna jest wrażliwość społeczna, otwartość na ludzkie problemy, potrzeby i oczekiwania. Taka postawa budzi zaufanie zarówno wśród partnerów Powiatowego Urzędu Pracy w Zgierzu - pracodawców, jak i wśród osób pozostających bez zatrudnienia – mówi Starosta Zgierski Bogdan Jarota – Jest to możliwe dzięki codziennemu zaangażowaniu wszystkich pracowników jednostki w udzielanie profesjonalnego wsparcia osobom tego wsparcia potrzebującym. Za taką postawę i za skuteczne działania, serdecznie dziękuję.
Aktywne słuchanie ludzi umożliwia podejmowanie kolejnych, nowych dla jednostki działań. Zgierski PUP skutecznie aplikuje o zewnętrzne środki finansowe, z powodzeniem przystępuje do nowych wyzwań, jakimi są m.in. konkursy na realizację programów pilotażowych. Nawiązuje i podtrzymuje kontakty z pracodawcami, zachęcając ich do podejmowania wspólnych inicjatyw, jakimi są m.in. targi czy giełdy pracy, spotkania tematyczne itp. Działania PUP w Zgierzu pozytywnie wpływają na poprawę sytuacji na lokalnym rynku pracy i nie pozostają niezauważone. Urząd nagradzany jest za realizację kolejnych przedsięwzięć, tj. aktywizacja osób młodych, obsługa dofinansowań z Krajowego Funduszu Szkoleniowego czy - w ostatnim czasie - Tarcza Antykryzysowa.
Przyjrzyjmy się jego misji nieco dokładniej.
Od rynku pracodawcy do rynku pracownika
Na początku lat 90, wraz z przejściem do gospodarki wolnorynkowej, pojawiło się w Polsce bezrobocie. Służby zatrudnienia stawiały pierwsze kroki w nowej rzeczywistości. Ówczesne wydziały zatrudnienia, działające w strukturach lokalnych władz, zostały przekształcone w rejonowe biura pracy. W tym czasie podstawowym zadaniem było naliczanie i wypłata zasiłków, które przysługiwały każdej osobie, która nie miała pracy. Z czasem sytuacja zaczęła się zmieniać. Urząd stopniowo rozszerzał swoją ofertę wprowadzając coraz to nowe rozwiązania wspomagające bezrobotnych w poszukiwaniu zatrudnienia, a pracodawców - w tworzeniu nowych miejsc pracy. Rozwijało się doradztwo zawodowe, profesjonalne pośrednictwo pracy. Pracodawcom oferowano dofinansowania do zatrudnienia: prace interwencyjne, roboty publiczne, doposażenie stanowisk pracy. Przez wiele lat ogromną popularnością cieszyły się staże, dające szanse osobom bezrobotnym na zdobycie doświadczenia, a pracodawcom - możliwość bezkosztowego przyuczenia pracowników.
Krytyczny pod względem stopy bezrobocia był rok 2004, kiedy to osiągnęła ona najwyższy poziom 27,4% (w kraju oscylowała w granicach 19-20%), potem było już tylko lepiej, aż do listopada 2021 roku, kiedy stopa spadła do najniższego poziomu wynosząc 5,5%, podobnie jak stopa bezrobocia w kraju. Tym samym powiat zgierski przestał zaliczać się do powiatów zagrożonych najwyższym bezrobociem.
Na przestrzeni ostatnich lat można więc dostrzec zmiany, jakie zaszły na rynku pracy, od rynku pracodawcy do rynku pracownika. Osoby bezrobotne niechętnie już podejmują decyzję o stażu, gdyż preferują zatrudnienie. Wyraźnie spadło też zainteresowanie szkoleniami, głównie grupowymi. Zamiast tego chętniej wybierana jest opcja sfinansowania wskazanego przez siebie szkolenia.
W latach 90-tych, po transformacji ustrojowej, w powiecie zgierskim właściwie nie funkcjonowały żadne duże zakłady, przez długi czas największym pracodawcą pozostawał zgierski szpital. Jednak z czasem, po części dzięki korzystnemu położeniu komunikacyjnemu powiatu na skrzyżowaniu autostrad, powstały liczne centra logistyczne, zapewniające pracę nie tylko mieszkańcom powiatu. W specjalnych strefach ekonomicznych wyrosły nowe zakłady pracy, w których zatrudnienie znajdują zarówno Polacy, jak i cudzoziemcy (głównie z Ukrainy, ale również Gruzji, Mołdawii czy Białorusi).
PUP w Zgierzu dziś – klienci i partnerzy, oczekiwania i formy wsparcia
Obecnie, mimo szerokiej oferty pomocowej, niełatwo aktywizować osoby bezrobotne, ponieważ rejestrują się one często nie w celu znalezienia pracy, ale np. chcąc uzyskać ubezpieczenie zdrowotne czy świadczenia z pomocy społecznej. Spore grono klientów Urzędu stanowią osoby z różnymi schorzeniami, które nie kwalifikują się do świadczenia rentowego, a one same nie czują się na siłach do podjęcia pracy. W rejestrach pozostają osoby opiekujące się małymi dziećmi czy osobami starszymi, niepełnosprawnymi, jak również osoby podejmujące jedynie krótkotrwałe zatrudnienie, przyzwyczajone do niskich dochodów, które trudno zmotywować do zmiany sytuacji. Są też osoby silnie zmotywowane do pracy, które do Urzędu trafiają jedynie na chwilę pomiędzy jednym a drugim zatrudnieniem, ale nie oczekują żadnej pomocy. Inni mają pomysł na biznes, ale niewystarczające środki na jego realizację, więc liczą w tym zakresie na wsparcie finansowe Urzędu. Niektórzy potrzebują szkolenia, aby podwyższyć kwalifikacje.
Powiatowy Urząd Pracy w Zgierzu na wsparcie osób bezrobotnych, pracodawców i pracowników pozyskuje środki z funduszu pracy, a także z Unii Europejskiej - na aktywizację zawodową osób młodych w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój oraz na aktywizację osób po 29 roku życia - w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego. Dodatkowo dostępne są fundusze PFRON dla osób niepełnosprawnych, przeznaczane na dotacje na uruchomienie własnej firmy oraz doposażenie stanowiska pracy. Mając na uwadze trudności z powrotem na rynek pracy matek opiekujących się małymi dziećmi, Urząd przystąpił do realizacji projektu pilotażowego „Stabilna praca silna rodzina”. Zakłada on kompleksowe wsparcie osób wyłączonych z rynku pracy
z powodu opieki nad dzieckiem (poprzez m.in. zapewnienie elastycznych form zatrudnienia i ryczałtowego bonu na opiekę), a także wsparcie finansowe dla mających je zatrudnić pracodawców.
W 2022 r. osoby bezrobotne będą mogły korzystać ze wskazanych przez siebie szkoleń, staży i innych subsydiowanych miejsc pracy. Bezrobotni zainteresowani samozatrudnieniem mogą liczyć na kompleksowe wparcie począwszy od wsparcia doradczego po środki finansowe przeznaczone na uruchomienie firmy czy szkolenia niwelujące ewentualne niedostatki kwalifikacji.
Dla osób w szczególnie trudnej sytuacji, oddalonych od rynku pracy, będących klientami ośrodków pomocy społecznej, przygotowana została wspólnie z tymi ośrodkami oferta prac społecznie użytecznych.
Wsparcie dla pracodawców
Wsparcie nowotworzonych miejsc pracy to nie tylko pomoc dla bezrobotnych, ale również dla pracodawców. Mogą oni liczyć na przeprowadzenie przez PUP rekrutacji, a także dofinansowanie do wynagrodzeń, czy refundację kosztów doposażenia/wyposażenia miejsca pracy, o ile zatrudnią osoby skierowane przez Urząd.
Pracodawcy zainteresowani kształceniem ustawicznym własnym i swoich pracowników mogą ubiegać się o środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego na dofinansowanie m.in. studiów podyplomowych, szkoleń czy egzaminów. W tym roku środki z KFS zostaną przeznaczone nawsparcie kształcenia ustawicznego m.in. osób zatrudnionych w firmach, które na skutek pandemii COVID-19, musiały podjąć działania w celu dostosowania się do zmienionej sytuacji rynkowej, osób powracających na rynek pracy po przerwie związanej ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem, w zidentyfikowanych w danym powiecie lub województwie zawodach deficytowych, osób będących członkami rodzin wielodzietnych czy też osób pracujących w branży motoryzacyjnej.
Pandemia COVID 19 a rynek pracy w powiecie zgierskim
Wchodząc w rok 2021 wszyscy byliśmy pełni nadziei, że pandemia zacznie wygasać i powoli wrócimy do normalności. Niestety okazało się, że nie jest to możliwe. Powiatowy Urząd Pracy w Zgierzu dużo sił i środków włożył w ochronę miejsc pracy realizując kolejne tarcze. Ogółem w roku 2021 na pomoc lokalnym przedsiębiorcom obejmującą: dofinansowanie kosztów wynagrodzenia i składek ZUS dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz organizacji pozarządowych, dofinansowanie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dla samozatrudnionych, bezzwrotne pożyczki dla mikroprzedsiębiorców i organizacji pozarządowych, dotacje na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności dla określonych kodów PKD, Powiatowy Urząd Pracy w Zgierzu wydatkował blisko 13 mln złotych.
Wsparcie to stanowiło realną pomoc dla pracodawców, którzy z powodu epidemii byli zmuszeni do ograniczenia czy nawet czasowego zawieszenia swoich działalności.
Zakłady fryzjerskie i kosmetyczne, hotele, placówki gastronomiczne, szkoleniowe musiały przestawić się na inny rodzaj działalności – dowozy, kursy online itp. Z pewnością wzrosło zainteresowanie działalnością kurierską, ponieważ duża część handlu przeniosła się do internetu.
Sytuacja epidemiczna wpłynęła na całokształt naszego życia, zmieniła nawyki
i przyzwyczajenia. Nawet w sytuacji łagodzenia rygorów sanitarnych społeczeństwo nie wracało do stylu życia sprzed epidemii. Przyzwyczailiśmy się do stopniowej rezygnacji
z uczestnictwa w imprezach masowych, zmalało zapotrzebowanie na lokale gastronomiczne organizujące wszelkiego rodzaju imprezy rodzinne, firmowe. Częściej robimy zakupy w sieci. Spopularyzowały się więc punkty oferujące dostarczanie paczek. W już istniejących sklepach powstały punkty odbioru. Jednocześnie upowszechniło się zamawianie jedzenia na wynos, restauracje, bary wchodzą w tę formę działalności, aby utrzymać się na rynku. Zdalna nauka i praca generuje zapotrzebowanie na szybkie łącza internetowe, a także wysokiej klasy sprzęt komputerowy. Rozwija się budownictwo, rośnie potrzeba posiadania działek za miastem, które pozwalają uciec od ograniczeń sanitarnych w miastach.
Artykuł powstał we współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy w Zgierzu
